e-Devlet’in Tarihsel Gelişimi

253 Okunma — 11 Eylül 2020 15:49
e-Devlet’in Tarihsel Gelişimi

İçindekiler;

e-Devlet’in Tarihsel Gelişimi

e-Devlet’in Tarihsel Gelişimi. Türkiye’de e-Devletin tarihsel gelişiminden ve strateji belgelerinden, e-Devlet ile ilgili mevzuattan,e-Devlet alanındaki faaliyetleri idare eden örgütsel ekosistemden ve uluslararası e-Devlet ölçümleme çalışmalarından bahsedeceğiz. Türkiye’de e-Devlet alanında yaşanan gelişmelerin tarihçesini ilk olarak, kurumsal ve teknik altyapı çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu altyapı çalışmalarından ilki; kısaca TUENA adı verilen, bir bilgi teknolojisi stratejisi belgesinin hazırlanmaya başlanmasıdır. TUENA planının hazırlanması için o dönemde Ulaştırma Bakanlığına, proje koordinatörlüğü görevi verilmiştir. Bakanlık ise TÜBİTAK’ı, proje sekretaryasından sorumlu kılmıştır.

e-Devlet’in Tarihsel Gelişimi

e-Devlet’in Tarihsel Gelişimi

TUENA projesi ile ilgili çalışmalar, toplam hükümetin ve diğer paydaşların dikkatine sunulmuştur. e-Devlet gelişim süreci içerisinde ilk dönem olarak adlandırdığımız, bazı çalışmalar da yapılmıştır. Kamu-Net projesi, bunlardan bir tanesidir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinden azami miktarda yararlanan bir kamu yönetimi sistemi oluşturma amacı güden Kamu-Net projesi,Fakat bu proje ile hedeflenen sonuçların hepsine maalesef, ulaşılamamıştır. Bu doğrultuda incelenebilecek ilk örnek, Başbakanlık tarafından, e-Avrupa+ (e-Avrupa Plus) girişimine katılmak amacıyla,E-Türkiye Girişimi Eylem Planı düşünülmüştür.

Ayrıca bu dönemde, Başbakanlık Genelgesi ile E-Dönüşüm Türkiye Projesi’nin gerçekleştirilmesi içine-Dönüşüm Türkiye Projesi Kısa Dönem Eylem Planı da uygulamaya konulmuştur. Bu plan çerçevesinde de projenin eşgüdümü, izlenmesi, değerlendirilmesi ve yönlendirilmesi konusunda, Devlet Planlama Teşkilatı’nda,“Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı” kurulmuştur. Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı, Kısa Dönem Eylem Planı’nı hazırlamıştır. Bu planda, yapılması hedeflenen Türkiye’de e-Devlet alanında yaşanan gelişmelerin tarihçesini oluşturan Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı için gerçekleştiren faaliyetlerden oluşur.

Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı, bazı durumlarda eylemlerin belli ölçütlere göre önceliklendirilmesinden bahsetmekte fayda var. Örneğin Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı’nın uygulanmasında bazı gecikmeler ve eksiklikler yaşanmıştır. Bu gecikme ve eksikliklerin üstesinden gelmek için de stratejik bir yöntem olarak, plan içerisinde yer alan bazı eylemler önceliklendirilmiştir. Öncelik tanınan eylemler ise plan içerisinde yer alan, en önemli ve yapılması en acil olan eylemlerdir.

Önceliklendirme işlemlerinin yürütülebilmesi için ülkemizde, E-Devlet Danışma Grubu, Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı içerisinde yer alan Önceliklendirilen projeler ise; Online Araç Tescili, E-Adli Sicil, Online Şirket Kuruluşu, Sağlıkta e-Randevu, e-İhale,Belediyelerde e-Vergi, Online Dava İşlemleri, Tüketici Portalı, Kültür Portalı,Yurt Dışına^ve

e-Ticaret ve e-Çevre İzni’dir.

Türkiye’de e-Devlet alanında yaşanan gelişmelerinin bu dönemde, e-Devlet alanlarında üst düzey politika belgeleri hazırlanıp, uygulamaya konulmuştur. Bu çerçevede Kalkınma Bakanlığı tarafından yapılmıştır. Aynı zamanda bu dönemde, Bilgi Toplumu Stratejisi Proje ve Katılımcılık Portalı oluşturularak, sosyal medya da dahil,teknolojinin sunduğu, katılımcılığı nispeten kolaylaştıran çeşitli olanaklardan da yararlanılmaya başlanmıştır. Yine bu dönemde Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından hazırlanmıştır.

Fakat ne var ki, e-devlet konusunu tüm boyutlarıyla ele alan bir Temel e-Devlet Kanunu henüz ülkemizde yoktur. Bu konu ile ilgili yasal düzenlemeler, farklı yasa ve yönetmeliklerde, dağınık bir şekilde bulunmaktadır. Örneğin bu konuyla ilgili yönetmeliklerden birisi, E-Devlet Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliktir. Yine e-devlet konusu ile dolaylı olarak ilgili olan kanunlar arasında; Bilgi Edinme Hakkı Kanunu, Elektronik İmza Kanunu ve Evrensel Hizmet Kanunu yer alır. Bu çerçevede değerlendirilebilecek son ve güncel bir örnek ise Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi’ne geçilmesi öncesinde, Türkiye’de e-Devlet alanındaki faaliyetleri idare eden örgütsel yapı,kanunlardan da anlaşılacağı üzere, çok parçalı bir görünüm sergilemiştir.

Türkiye Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne kurum ve kuruluşlara ek olarak yeni idari yapılar ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu doğrultuda e-Devlet alanındaki faaliyetleri idare eden temel birim, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Haberleşme Genel Müdürlüğü içerisindeki e-Devlet Hizmetleri Daire Başkanlığı’dır. Bu daire başkanlığı bünyesinde Bunlar; E-Devlet Hizmetleri Şube Müdürlüğü, Yurtdışı E-Devlet Hizmetleri Şube Müdürlüğü ve Uluslararası E-Devlet Eşgüdüm Şube Müdürlüğüdür.

Aynı zamanda Bilgi ve İletişim Teknoloji Dairesi Başkanlığı ve Dijital Dönüşüm Ofisi de ülkemizde e-devlet alanında faaliyet gösteren kuruluşlar arasındadır. Dünya genelinde e-devlet alanında belli başlı uluslararası ölçme ve kıyaslama çalışmaları vardır. Son olarak bu ölçme ve kıyaslama çalışmalarından bahsedelim. Bu çalışmalardan bir tanesi, Avrupa Komisyonu tarafından hazırlanan EDevlet Kıyaslama Raporu’dur. E-Devlet alanında kıyaslama yapan bir diğer çalışma ise Birleşmiş Milletler tarafından hazırlanan e-Devlet Araştırmasıdır.

Bir diğer e-devlet kıyaslama çalışması ise Waseda (Vaseda) Üniversitesinin yapmış olduğu Uluslararası Dijital Devlet Sıralamasıdır. Evet arkadaşlar;Bilgi Toplumu ve E-Devlet programımızın, Türkiye’de Elektronik Devletin Gelişimi ve Mevcut durumu hakkında bilgiler aktardık.

Sıradaki içerik:

e-Devlet’in Tarihsel Gelişimi